Το νέο θεσμικό πλαίσιο για τις ψηφιακές ταυτότητες, που θα έχουν τη μορφή digital wallet, προετοιμάζει η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Στόχος η διασφάλιση του ελέγχου της ταυτοπροσωπίας και η πρόσβαση σε δημόσιες και ιδιωτικές υπηρεσίες, καθώς και για αποθήκευση, κοινή χρήση και ηλεκτρονική υπογραφή εγγράφων.
Το digital wallet θα χρησιμοποιείται σε αυστηρά εθελοντική βάση και θα προσφέρει στους πολίτες της Ε.Ε. ψηφιακή πρόσβαση σε βασικές δημόσιες υπηρεσίες και εκτός συνόρων, Όπως προστάζει ο κανονισμός, αυτό το νέο πορτοφόλι ψηφιακής ταυτότητας θα δίνει τη δυνατότητα στους πολίτες να αναγνωρίζουν και να πιστοποιούν την ταυτότητα τους στο διαδίκτυο χωρίς την ανάγκη να καταφύγουν σε εμπορικούς παρόχους – μια πρακτική που εγείρει ανησυχίες για την εμπιστοσύνη, την ασφάλεια και το απόρρητο.
Οι ευρωβουλευτές υποστηρίζουν τα σχέδια για ένα ψηφιακό πορτοφόλι σε ολόκληρη την ΕΕ
Το Κοινοβούλιο έδωσε το τελικό του πράσινο φως στον κανονισμό με 335 ψήφους υπέρ, 190 κατά και 31 αποχές. Πλέον, το σχετικό θεσμικό πλαίσιο θα πρέπει να εγκριθεί επίσημα από το Συμβούλιο Υπουργών της Ε.Ε. για να γίνει νόμος.
Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, οι ευρωβουλευτές εξασφάλισαν διατάξεις για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των πολιτών και την προώθηση ενός ψηφιακού συστήματος χωρίς αποκλεισμούς, αποφεύγοντας τις διακρίσεις σε βάρος ατόμων, που επιλέγουν να μην χρησιμοποιούν το ψηφιακό πορτοφόλι.
Ηλεκτρονική υπογραφή
Ο νόμος προβλέπει δωρεάν “κατάλληλες ηλεκτρονικές υπογραφές” για χρήστες του ευρωπαϊκού digital wallet, οι οποίες προσφέρουν μεγαλύτερη αξιοπιστία και έχουν την ίδια νομική υπόσταση με τη χειρόγραφη υπογραφή αλλά και αλληλεπιδράσεις μεταξύ πορτοφολιών για τη βελτίωση της ρευστότητας των ψηφιακών ανταλλαγών.
Επιπλέον, οι ευρωβουλευτές υιοθέτησαν τη λύση για ένα πορτοφόλι ανοιχτού κώδικα προκειμένου να ενθαρρύνουν τη διαφάνεια, την καινοτομία και να ενισχύσουν την ασφάλεια. Παράλληλα, δημιούργησαν αυστηρούς κανόνες για την εγγραφή και την εποπτεία των εμπλεκόμενων εταιρειών για τη διασφάλιση της λογοδοσίας και της ιχνηλασιμότητας.
Ο λεγόμενος πίνακας ελέγχου απορρήτου θα προσφέρει στους χρήστες τη δυνατότητα να έχουν τον πλήρη έλεγχο των δεδομένων τους και να ζητούν τη διαγραφή των δεδομένων τους, όπως προβλέπεται στον Γενικό Κανονισμό Προστασίας Δεδομένων (GDPR).
Η εισηγήτρια Romana Jerković (S&D, HR) είπε: «Αυτή η νομοθεσία στοχεύει να ενδυναμώσει τους πολίτες, θέτοντας στη διάθεσή τους τον πλήρη έλεγχο της χρήσης και της κοινής χρήσης των δεδομένων τους. Η ψηφιακή ταυτότητα έχει εξελιχθεί από μια απλή ευκολία σε καταλύτη για τη συμμετοχή των πολιτών, την κοινωνική ενδυνάμωση και ένα μέσο για την προώθηση της ένταξης στην ψηφιακή εποχή»
Ασφάλεια στον κυβερνοχώρο
Σύμφωνα με μελέτη από την ερευνητική υπηρεσία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου μετά την πανδημία, η παροχή δημόσιων και ιδιωτικών υπηρεσιών γίνεται όλο και πιο ψηφιακή. Οι υπάρχουσες λύσεις ψηφιακού πορτοφολιού δίνουν τη δυνατότητα στους χρήστες να αποθηκεύουν και να συνδέουν δεδομένα σε ένα ενιαίο, απρόσκοπτο περιβάλλον στα κινητά τους τηλέφωνα.
Ωστόσο, σύμφωνα με την Επιτροπή, αυτή η ευκολία έχει το κόστος της απώλειας του ελέγχου των προσωπικών δεδομένων, ενώ αυτές οι λύσεις αποσυνδέονται από επαληθευμένη φυσική ταυτότητα, γεγονός που δυσκολεύει τον μετριασμό της απάτης και των απειλών για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο.
Η νέα νομοθεσία δίνει ουσιαστικά την απάντηση στις συστάσεις της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης, ευθυγραμμίζοντας ιδίως με την πρόταση 35(10) και την πρόταση 33(5). Η πρόταση 35(10) συνηγορεί υπέρ της δημιουργίας μιας ευρωπαϊκής κοινής ψηφιακής ταυτότητας για τον εξορθολογισμό των διασυνοριακών ψηφιακών συναλλαγών και υπηρεσιών, που να υποστηρίζεται από ένα ισχυρό πλαίσιο ευρωπαϊκών προτύπων και κατευθυντήριων γραμμών για την εξασφάλιση των απαραίτητων διασφαλίσεων. Η πρόταση 33(5) τονίζει την ανάγκη δημιουργίας ενός ασφαλούς και αξιόπιστου ψηφιακού περιβάλλοντος.
