Η ιστορική άνοδος της ακροδεξιάς, όπως αποτυπώθηκε στα αποτελέσματα των ευρωεκλογών του περασμένου Σαββατοκύριακου, προκάλεσε ένα ισχυρό σοκ και έντονους πολιτικούς τριγμούς στην Γερμανία και στη Γαλλία, σύμφωνα με το politico.
Αλλά δεν αποτέλεσε τόσο μεγάλη έκπληξη σε όποιον παρατηρούσε την οργισμένη διάθεση των νέων της Ευρώπης οι οποίοι όχι μόνο υιοθέτησαν σκληρές αντιμεταναστευτικές πολιτικές αλλά φαίνονται και περήφανοι να τις μεταδώσουν.
Η απόδειξη του παραπάνω γεγονότος είναι το εξής: «Ένα βίντεο 14 δευτερολέπτων το οποίο γυρίστηκε στο γερμανικό νησί Σιλτ δημοσιεύτηκε στην πλατφόρμα “X” δύο εβδομάδες πριν τη ψηφοφορία.
Σε αυτό το βίντεο μια ομάδα Γερμανών νέων ντυμένοι με ακριβά ρούχα εν μέσω χορού και κατανάλωσης κρασιού ροζέ, μπορεί να δει κανείς γραμμένες λέξεις “Ausländer Raus!” («Έξω οι ξένοι!»).
Σε ένα σημείο του βίντεο, ένας από τους συμμετέχοντες στο πάρτι είναι τόσο ενθουσιασμένος με το τραγούδι που δίνει στον εαυτό του ένα μουστάκι Χίτλερ με δύο δάχτυλα, ενώ χαιρετάει ναζιστικά φωνάζοντας “Seig Heil” (Ζήτω η νίκη), φράση κατατεθέν του κόμματος του Χίτλερ.
Η κυκλοφορία του βίντεο προκάλεσε οργή στη Γερμανία, με έναν πολιτικό να ζητά να οδηγηθούν στη δικαιοσύνη οι συμμετέχοντες για παραβίαση των νόμων της χώρας περί ρητορικής μίσους. Όπως φάνηκε δεν υπήρξε τίποτα να σταματήσει τις ακροδεξιές δυνάμεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Όταν οι ευρωπαίοι ψηφοφόροι πήγαν στις κάλπες στις 9 Ιουνίου, το ακροδεξιό κόμμα «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD) πέτυχε την καλύτερη απόδοση που είχε ποτέ, νικώντας το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα του Καγκελαρίου Όλαφ Σόλτς και προκαλώντας πολιτικό σοκ στην πιο πυκνοκατοικημένη χώρα της Ευρώπης. Στη Γερμανία, το ποσοστό των νέων που ψήφισαν για το AfD αυξήθηκε μεταξύ των τελευταίων εκλογών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου το 2019 και αυτής (11% κέρδισε από τους ψηφοφόρους ηλικίας 24 έως 30 χρονών.
Παρόμοια κατάσταση απλώνεται σε ολόκληρη τη Γαλλία, όπου ο Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν έχει προκηρύξει πρόωρες εκλογές μετά την ανατροπή του από το ακροδεξιό κόμμα «Εθνικό Συναγερμός», της Μαρί Λεπέν. Σημειώνεται ότι το κόμμα της Λεπέν κέρδισε περίπου το 30 τοις εκατό των ψήφων των νέων σε εθνικό επίπεδο και πέτυχε μια αύξηση 10 μονάδων σε σύγκριση με το 2019.
Και στις Βρυξέλλες ένας στους τέσσερις πολιτικούς ανήκει στη ακροδεξιά.
Το ερώτημα που τίθεται είναι το εξής: Γιατί τόσοι πολλοί από τους Gen-Z και τους νεότερους Millennials της Ευρώπης «αγκαλιάζουν» τα ιδανικά της τρίτης ηλικίας που είναι αντίθετα με αυτούς;
Η απάντηση για το ερώτημα αυτό είναι ένα σύνολο παραγόντων όπως η κρίση του κόστους διαβίωσης στην Ευρώπη, η απομόνωση των νέων κατά τη διάρκεια των lockdown εξαιτίας του COVID-19 και στην καθυστερημένη αντίδραση μετά την μεταναστευτική κρίση του 2015, όταν σχεδόν 2 εκατ. μετανάστες εισήλθαν στην Γαλλία και στη Γερμανία.
Επιπλέον, πολλοί νέοι βιώνουν την πολιτική αποκλειστικά μέσω των πλατφορμών των κοινωνικών μέσων όπως το X και το TikTok, όπου δοξάζεται η «μεγάλη αντικατάσταση» (θεωρία που υποστηρίζει ότι οι λευκοί Ευρωπαίοι θα αντικατασταθούν από μετανάστες).
Γιατί οι νέοι ψηφοφόροι «στρίβουν δεξιά»;
Σύμφωνα με τον Mathieu Gallard, διευθυντή έρευνας στην εταιρεία δημοσκοπήσεων Ipsos η Ανυπότακτη Γαλλία (La France Insoumise), η ριζοσπαστική Αριστερά της χώρας εξακολουθεί να είναι κυρίαρχη μεταξύ των νέων ηλικίας 18 έως 24 ετών.
Ωστόσο, ο κ. Gallard αναγνώρισε ότι η υποστήριξη για τον «Εθνικό Συναγερμό» έχει αυξηθεί για την ίδια ηλικιακή ομάδα τα τελευταία πέντε χρόνια. «Υπάρχει ένα τμήμα νέων που είναι εχθρικοί απέναντι στη μετανάστευση και που ψηφίζουν για αυτά τα θέματα», ανέφερε.
Η αύξηση της υποστήριξης της νέας γενιάς προς τα κόμματα της ακροδεξιάς μπορεί να εξηγηθεί και από το γεγονός ότι ο πρόεδρος του «Εθνικού Συναγερμού» είναι τώρα ο 28χρονος Τζορντάν Μπαρντελά, χρησιμοποιεί το TikTok. Μάλιστα σε βίντεο που δημοσίευσε μια εβδομάδα πριν τις ευρωεκλογές καλούσε τους νέους να κινητοποιήσουν γονείς και φίλους να βρεθούν σε προεκλογική συγκέντρωση.
Ο Γκαλάρντ ανέφερε ότι ούτε η νέα γενιά ψηφοφόρων ούτε το έντονο αποτύπωμα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης είναι οι μόνοι παράγοντες της επιτυχίας του Μπαρντελά: «Τα νιάτα του, η παρουσία του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, διευρύνουν κάπως το εκλογικό σώμα… αλλά δεν είναι ο κύριος παράγοντας.
Οι κύριοι παράγοντες φαίνεται να είναι η αντιδημοφιλία της εκτελεστικής εξουσίας (με επικεφαλής τον Μακρόν) και η σημασία που διαδραματίζουν οι μεταναστευτικές ροές».
Σημειώνεται ότι τα ακροδεξιά στελέχη της Ολλανδίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας και της Αυστρίας απευθύνονται στους νέους ψηφοφόρους με την ίδια αντιευρωπαϊκή ρητορική και αντιμεταναστευτική πολιτική χαρακτηρίζοντας τους ηγέτες των χωρών τους διεφθαρμένους.
Το ακροδεξιό κύμα ήρθε για να μείνει
Τον Οκτώβριο του 2022 ο πληθωρισμός ξεπέρασε το 10%, ενώ τώρα υποχωρεί στο 2%. Το ίδιο ισχύει και για την ανεργία, η οποία είναι στο 6% κατά μέσο όρο σύμφωνα με τη Eurostat, πολύ πιο χαμηλά από το μέσο όρο του 12,2% που είχε φτάσει το 2013.
Με άλλα λόγια η Ευρώπη έχει περάσει τους σκοπέλους για την οικονομία, τη μετανάστευση και τις επιπτώσεις της πανδημίας. Όμως οι συνέπειες αυτών διαμορφώνουν την πολιτική του σήμερα και ίσως και των επόμενων χρόνων.
Η πρόκληση που αντιμετωπίζουν σήμερα οι οικονομικά πλούσιες χώρες είναι να μετρήσουν τις συνέπειες της στροφής προς τα δεξιά υπό την ηγεσία της νεολαίας.
Στη Γαλλία, η γενιά του Μπαρντέλα θα επιστρέψει στις κάλπες για να ψηφίσει σε ένα νέο εθνικό κοινοβούλιο κατά τη διάρκεια εκλογών που θα διεξαχθούν σε δύο γύρους στις 30 Ιουνίου και στις 7 Ιουλίου. Οι πρόωρες εκλογές, που προκήρυξε ο Μακρόν, θα δείξουν αν η επίδοση σοκ της «Εθνικής Συσπείρωσης» έχει διάρκεια. Τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών ήταν μια ψήφος διαμαρτυρίας ή μια σεισμική στροφή στην πολιτική της χώρας που θα εδραιώσει το ακροδεξιό κόμμα ως ηγέτιδα πολιτική δύναμη.
Μέχρι την ψηφοφορία, οι επιδόσεις της ακροδεξιάς κλονίζουν ήδη το πολιτικό τοπίο της χώρας. Ο Eric Ciotti, ηγέτης του συντηρητικού κόμματος Les Républicains, έσπασε ένα μακροχρόνιο ταμπού ανακοινώνοντας ότι θα επιδιώκει τοπικές συμμαχίες με τον «Εθνικό Συναγερμό» μόνο για να καταδικαστεί από αρκετούς από τους ισχυρούς του κόμματός του.
Από την άλλη στη Γερμανία, τα συνολικά ποσοστά του κυβερνώντος συνασπισμού του Όλαφ Σολτς δεν προκάλεσε πρόωρες εκλογές αλλά ήσουν αποτέλεσε την αρχή του τέλους της γερμανικής κυβέρνησης. Ο Σολτς έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο των εκλογών αλλά φαίνεται πως έχει χάσει την εμπιστοσύνη στο κόμμα του. Σε περίπτωση αλλαγής ηγεσίας ο επικρατέστερος διάδοχός του είναι ο Friedrich Merz, ένα συντηρητικό μέλος των Χριστιανοδημοκρατών που κέρδισαν τις περισσότερες ψήφους στις εκλογές της 9ης Ιουνίου.
