Ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης, μιλώντας στη Βουλή, ανέφερε ότι «η Ελλάδα είναι η χώρα που κατεξοχήν έχει στρατηγική σχέση με τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων»
«Έχουμε καταφέρει, αυτή τη στιγμή, να έχουμε άριστες σχέσεις, με όλα τα κράτη», υπογράμμισε ο κ. Γεραπετρίτης και προσέθεσε: «Αυτό συμβαίνει γιατί η παρούσα κυβέρνηση διέπεται, σε ό,τι αφορά την εξωτερική πολιτική, από στάση αρχής, κανόνων. Ποτέ δεν θα φανούμε ασυνεπείς. Και αυτό είναι κάτι που μας πιστώνεται διότι μπορούμε να συνομιλούμε με όρους συνέπειας και ακεραιότητας με όλους ακόμα και όταν υπάρχουν ανταγωνιστές στην ίδια περιοχή».
Ο υπουργός Εξωτερικών προσήλθε στη Βουλή, προκειμένου να απαντήσει σε επίκαιρη ερώτηση της βουλευτού της Νέας Αριστεράς Σίας Αναγνωστοπούλου, για τη στρατηγική της κυβέρνησης στα Δυτικά Βαλκάνια και ειδικότερα για τη στάση της κυβέρνησης στην ένταξη του Κοσσόβου στο Συμβούλιο της Ευρώπης και στην εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Για τα Δυτικά Βαλκάνια
«Η Ελλάδα είναι η επισπεύδουσα χώρα σε ό,τι αφορά των ευρωπαϊκή, ενωσιακή και ευρωατλαντική πορεία των Δυτικών Βαλκανίων. Βεβαίως, αντιλαμβανόμαστε ότι η πορεία αυτή τελεί υπό προϋποθέσεις, είναι η πολιτική διεύρυνσης της ΕΕ και η διαδικασία σταθεροποίησης και σύνδεσης, με σαφή αναφορά στο κράτος δικαίου και στη δημοκρατία, στον σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων, και στον σεβασμό των μειονοτήτων», είπε ο υπουργός Εξωτερικών και προσέθεσε ότι «η Ελλάδα διατηρεί εξαιρετικές σχέσεις με όλα τα κράτη μέλη των Δυτικών Βαλκανίων, ιδιαιτέρως με τις παραδοσιακά φιλικές χώρες, όπως η Σερβία και το Μαυροβούνιο, με τις οποίες έχουμε αναπτύξει ιδιαίτερες συμφωνίες συνδεσιμότητας, σε επίπεδο μεταφορών και ενέργειας».
«Η πολιτική αρχών μάς έχει επιτρέψει να είμαστε δίκαιοι συνομιλητές σε δύσκολες συνθήκες, όπως είναι η σχέση μεταξύ Βελιγραδίου και Πρίστινας, αλλά βεβαίως να μπορούμε να συνομιλούμε με τη Βοσνία Ερζεγοβίνη αλλά και το Κόσσοβο», είπε επίσης ο κ. Γεραπετρίτης.
Για το Κόσσοβο
Η Ελλάδα εξαρχής τήρησε μια στάση η οποία ήταν ιδιαιτέρως συνεπής. Όπως ακριβώς απείχαμε από τη διαδικασία εκείνη με την οποία η αίτηση του Κοσσόβου, για την ένταξη στο Συμβούλιο της Ευρώπης, παραπέμφθηκε από την Επιτροπή υπουργών στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση, για γνωμοδότηση, με τον ίδιο ακριβώς τρόπο θα ψηφίσουμε και όταν θα έρθει η ώρα στην επιτροπή υπουργών. Θυμίζω ότι ουσιαστικά λόγω του συστήματος, επί τη βάση της πλειοψηφίας που απαιτείται, για να γίνει πλήρες μέλος, η αποχή αυτή στην πραγματικότητα λογίζεται ως άρνηση».
Για δε το Κόσσοβο, ο υπουργός Εξωτερικών είπε ότι η ελληνική στάση είναι διαρκής και καθαρή. «Είπαμε εξαρχής ότι εμείς δεν θεωρούμε ότι θα μπορέσει, υπό τις παρούσες συνθήκες, το Κόσσοβο να ενταχθεί στους διεθνείς οργανισμούς. Υπάρχει ειδική μνεία στις Συμφωνίες της Αχρίδας, μεταξύ ακριβώς Σερβίας και Κοσσόβου, που αναφέρεται στο ζήτημα της ένταξης σε διεθνείς οργανισμούς.
Εγώ όμως δεν θα αναφερθώ σε αυτό. Θα αναφερθώ στο γεγονός ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν πρόκειται να συμφωνήσει στην ένταξη του Κοσσόβου, μολονότι με το Κόσσοβο εμείς διατηρούμε τις αναγκαίες διμερείς σχέσεις, έτσι ώστε να έχουμε σχέσεις καλής γειτονίας. Το τι έπραξε ο κάθε βουλευτής, θα μου επιτρέψετε να πω ότι είναι ένα θέμα και κοινοβουλευτικής ανεξαρτησίας.
Η Ελλάδα όμως εκφράζεται από την κυβέρνησή της και η κυβέρνηση αυτή είναι απολύτως συνεπής, ήδη από την στιγμή της υποβολής τής αίτησης από το Κόσσοβο έως και την τελική κρίση του Συμβουλίου υπουργών, όποτε αυτή λάβει χώρα».
Για τη Συμφωνία των Πρεσπών
«Η συνθήκη των Πρεσπών, αποτελεί αιρεσιμότητα για την πρόοδο της προενταξιακής διαδικασίας της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας στην ΕΕ», ανέφερε ο Γιώργος Γεραπετρίτης και προσέθεσε: «Εμείς εξαρχής είχαμε διατυπώσεις τις επιφυλάξεις, σε ό,τι αφορά ιδιαιτέρως, τα θεμελιώδη τεχνικά μέρη της Συμφωνίας των Πρεσπών. Όμως η Συμφωνία αυτή είναι υπερκείμενη συνθήκη, έναντι οποιουδήποτε νόμου. Κάθε δε αντίθετη διάταξη νόμου δεν εφαρμόζεται. Άρα ουσιαστικά είναι υπερκείμενο κείμενο. Εμείς παρακολουθούμε πάρα πολύ στενά την εξέλιξη της συμφωνίας αυτής».
Ο υπουργός Εξωτερικών επισήμανε ότι στις 27 Μαρτίου 2024 έγινε η 8η συνεδρίαση της μικτής επιστημονικής επιτροπής εμπειρογνωμόνων, για ιστορικά, αρχαιολογικά και εκπαιδευτικά θέματα. Στο κλίμα αυτό, ο κ. Γεραπετρίτης είπε ότι «υπάρχει παρακολούθηση» και τα μνημόνια «θα έρθουν στον πολιτικό χρόνο που θα κρίνει η κυβέρνηση». Επισήμανε παράλληλα ότι «οφείλει να υπάρξει πιστή τήρηση, εκ μέρους και της γειτονικής χώρας».
«Η κυβέρνηση επιμένει εδώ και πέντε χρόνια, για τα πρωτόκολλα τα οποία δεν έχουν κυρωθεί από τη Βουλή, να μας λέει ότι αυτό θα γίνει όταν κρίνει η κυβέρνηση. Πείτε μου, ένα διάστημα αποσταθεροποίησης είναι καλό για τη χώρα μας; Η Συμφωνία των Πρεσπών προβλέπει κάθε χρόνο ανώτατο διακρατικό συμβούλιο. Δεν έχει γίνει ποτέ», σχολίασε η βουλευτής της Νέας Αριστεράς και υπογράμμισε τη σημασία που έχει στη διπλωματία οι συμφωνίες και οι συνεργασίες να είναι διαρκείς.
«Βεβαίως το κράτος έχει συνέχεια. Βεβαίως ανακύπτουν τα ζητήματα για τα οποία είχαμε εκφράσει τις επιφυλάξεις μας και θα δούμε πώς θα πάνε οι εκλογές στη γειτονική χώρα. Παρά ταύτα, εμείς εκφράζουμε τη συνέχεια του κράτους», είπε ο υπουργός Εξωτερικών και προσέθεσε: «Αποδεχόμεθα απολύτως τη Συμφωνία των Πρεσπών. Δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά διότι αυτό είναι συνταγματική επιταγή.
Από την άλλη πλευρά, εμείς θα παρακολουθούμε στενά την εξέλιξη και τη συμμόρφωσή της. Διότι για να μπορέσει να υπάρξει εξέλιξη, να κυρωθούν τα πρωτόκολλά και να υπάρχει η όποια προβλεπόμενη πρόοδος, σε ό,τι αφορά δευτερογενή πρωτόκολλα ή μνημόνια, θα πρέπει να υπάρξει συμφωνία και των δύο μερών και θα πρέπει να υπάρξει πλήρης συμμόρφωση με τις επιταγές της συμφωνίας των Πρεσπών».
