Συνέντευξη Τύπου παραχώρησε ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, μετά την ολοκλήρωση της Συνόδου του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους της Λιθουανίας και την διμερή με τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο περιθώριο της Συνόδου.
Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στη συνάντηση με τον Τούρκο πρόεδρο και στις ανακοινώσεις που ακολούθησαν, λέγοντας πως το κλίμα «υποδηλώνει τη διάθεση και των δύο ηγεσιών να επαναπροσεγγίσουμε το πλαίσιο των σχέσεών μας».
Στις δηλώσεις του μάλιστα αναφέρθηκε στο πλαίσιο συνεργασίας που οραματίζεται με την Τουρκία για το μέλλον, το οποίο – πλαίσιο – στηρίζεται σε τρεις άξονες:
1)στον πολιτικό διάλογο, υπό την καθοδήγηση των υπουργών εξωτερικών
2)στα μέτρα οικοδόμησης και εμπιστοσύνης
3)στη δυτική ατζέντα
Αναφορικά με τα F -16 που «φαίνεται να λαμβάνει» η Τουρκία από τις ΗΠΑ και για το «κατά πόσο ισχύουν οι ενστάσεις και δικλίδες ασφαλείας που έχει θέσει το Κογκρέσο», ο πρωθυπουργός απάντησε:
«Μπορώ να μιλήσω για τις σχέσεις Ηνωμένων Πολιτειών και Ελλάδος, οι οποίες είναι ισχυρότερες παρά ποτέ. Είχα την ευκαιρία να συνομιλήσω και με τον πρόεδρο Μπάιντεν στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής. Επιβεβαιώσαμε το πολύ υψηλό επίπεδο της συνεργασίας μας. Στην παρέμβαση την οποία έκανα τώρα με αφορμή και τη συζήτηση γύρω από την Ουκρανία, επανέλαβα τη μεγάλη σημασία του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης όχι μόνο για τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά συνολικά για την τροφοδοσία όλης της ανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ με στρατεύματα αλλά και με εξοπλισμό. Εκτιμώ ότι στα πλαίσια της συνεργασίας Ελλάδος Ηνωμένων Πολιτειών θα έχουμε, πιστεύω, σύντομα κάποιες θετικές ειδήσεις για το πώς οι Ηνωμένες Πολιτείες προτίθενται να ενισχύσουν περαιτέρω τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις στα πλαίσια της στρατηγικής συνεργασίας την οποία έχουμε. Από εκεί πέρα, τι κάνουν οι Ηνωμένες Πολιτείες με την Τουρκία είναι κάτι το οποίο εμάς μας αφορά μόνο έμμεσα. Η στάση του του Κογκρέσου στο ζήτημα αυτό φαίνεται να είναι γνωστή. Νομίζω ότι είναι κοινός τόπος ότι οι εξοπλισμοί οι οποίοι δίνονται σε χώρες μέλη του ΝΑΤΟ δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται κατά άλλων χωρών μελών της Συμμαχίας. Αυτό το οποίο μπορώ και πάλι να επιβεβαιώσω είναι το εξαιρετικό επίπεδο των σχέσεων Ηνωμένων Πολιτειών Ελλάδος και τον τρόπο με τον οποίο οι Ηνωμένες Πολιτείες βλέπουν την Ελλάδα ως έναν παράγοντα σταθερότητας, γεωπολιτικής, οικονομικής, ενεργειακής σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Σε ερώτηση για το πώς επηρέασε η ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας το πράσινο φως που έδωσε ο Τούρκος Πρόεδρος Ερντογάν για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ αλλά και για τη στάση Αθήνας – Λευκωσίας ο πρωθυπουργός επανέλαβε ότι «είναι προφανές ότι μια βελτίωση των σχέσεων Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση σίγουρα σχετίζεται άμεσα με την άποψη που έχει και η Ελλάδα και η Λευκωσία. Δεν έχουμε στρατηγικό όφελος με μια Τουρκία η οποία να βρίσκεται κάθετα απέναντι στη Δύση, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το όφελος της Ελλάδος είναι η Τουρκία να παίξει με τους δικούς μας κανόνες, με τους κανόνες του διεθνούς δικαίου, με τους κανόνες των πολυμερών σχημάτων στα οποία συμμετέχει, όπως το ΝΑΤΟ ή των πολυμερών σχημάτων με τα οποία θέλει να έχει μια πιο στενή σχέση, όπως είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση. Είμαστε στην αρχή και εγώ και ο Ερντογάν μιας καινούργιας θητείας και δεν έχω κανένα λόγο αυτή τη στιγμή να αμφισβητήσω την ειλικρίνεια των προθέσεων του. Ναι, είναι μια στροφή σε σχέση με αυτά τα οποία είδαμε από την Τουρκία.Στην πραγματικότητα όμως έχω μια υποχρέωση, ειδικά όταν δεν έχω δείγματα γραφής για το αντίθετο, να βλέπω το ποτήρι μισογεμάτο και όχι μισοάδειο».
Σε ερώτηση σχετικά με τα ζητήματα που εστιάζει η Αθήνα ως προς την οικοδόμηση του θετικού κλίματος και του διαλόγου, όπως οι διερευνητικές, ο Κυριάκος Μητσοτάκης επανέλαβε ότι «είμαστε συγκρατημένα αισιόδοξοι ότι μπορούμε να ξεκινήσουμε μια νέα σελίδα και ότι αυτή είναι και ότι έχουμε μια υποχρέωση απέναντι στους λαούς μας να διασφαλίσουμε ότι θα ζούμε ειρηνικά και χωρίς να είμαστε σε ένα καθεστώς διαρκούς έντασης έστω. Θα το ξαναπώ, το έχω πει πολλές φορές, έστω κι αν δεν μπορούμε άμεσα ή στο προβλέψιμο μέλλον να λύσουμε μια βασική μας διαφορά που είναι η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών. Έχουν υπάρξει και άλλοτε στο παρελθόν περίοδοι πολύ καλών σχέσεων με την Τουρκία, όπου το ζήτημα αυτό δεν αποτέλεσε εμπόδιο στο να οικοδομήσουμε ένα πλαίσιο καλών σχέσεων και σίγουρα να μην είμαστε σε ένα καθεστώς μόνιμης ένταση».
Σε ερώτηση εάν τέθηκε θέμα εξοπλισμών από τον Τούρκο Πρόεδρο, ο πρωθυπουργός απάντησε ότι «δεν τέθηκε τέτοιο θέμα και δεν μπορούσε να τεθεί τέτοιο θέμα. Όπως δεν θα έθετα και εγώ το ζήτημα της δυνατότητας Τουρκίας να εξοπλίζεται όσο αυτό δεν απειλεί το τονίζω έμπρακτα την ελληνική κυριαρχία και τα κυριαρχικά μας δικαιώματα. Το εξοπλιστικό πρόγραμμα των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, προφανώς υπό την απόλυτη έγκριση της ελληνικής κυβέρνησης, είναι δρομολογημένο, δεν επιδέχεται ουσιαστικών τροποποιήσεων. Είναι ένα πρόγραμμα το οποίο θωρακίζει τις Ένοπλες Δυνάμεις αλλά ταυτόχρονα συνεισφέρει και στο ΝΑΤΟ συνολικά αλλά και στην έννοια της στρατηγικής αυτονομίας της Ευρώπης. Δεν πρέπει να βλέπουμε δηλαδή τις επενδύσεις σε Ένοπλες δυνάμεις μόνο μέσα από το πρίσμα της αντιπαλότητας που έχουμε με την Τουρκία και αυτό ισχύει και για μας».
