Μια δυναμική γυναίκα αποφάσισε να αφιερώσει ένα μεγάλο κομμάτι της ζωής της στο νοτιότερο νησί της Ευρώπης και να αγωνιστεί υπό αντίξοες συνθήκες για τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των λιγοστών μόνιμων κατοίκων.
«Πάντοτε κουβαλούσα τη Γαύδο στη ψυχή μου, το νησί έχει μια μαγεία», τόνισε μιλώντας στο GOV NEWS, επισημαίνοντας πως αποτελεί όνειρο ζωής, η «ήπια ανάπτυξη» στο νησί της Γαύδου.
Η κα. Στεφανάκη ζητεί από τους αρμοδίους τα αυτονόητα, εν έτει 2023, για μια περιοχή της χώρας μας, με ιδιαίτερη γεωπολιτική σημασία.
Δίνει καθημερινό αγώνα για να έχουν οι κάτοικοι του νησιού τα στοιχειώδη, όπως νερό, ρεύμα, υγειονομική κάλυψη και καλύτερη ακτοπλοϊκή σύνδεση με την Κρήτη.
Όπως μας είπε, ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζει είναι το ότι «δεν υπάρχει ένας νοσηλευτής/τρια στο νησί».
Όνειρό της, μεταξύ άλλων, αποτελεί η μετατροπή της Γαύδου σε ενεργειακά αυτόνομο, πράσινο νησί.
Αναφορικά με την Παγκόσμια Ημέρα Γυναίκας, τόνισε ότι «οι γυναίκες έδωσαν μάχες και έβαψαν την παγκόσμια ιστορία με το αίμα τους προκειμένου να καταφέρουν το αυτονόητο: την ισότητα, το δικαίωμα για ίσες ευκαιρίες, το δικαίωμα για σεβασμό στο πρόσωπό τους. Σήμερα, τουλάχιστον στον Δυτικό κόσμο, οι γυναίκες έχουν καταφέρει αρκετά στην εξάλειψη των διαχωρισμών βάσει φύλου».
Είστε δήμαρχος στο Νοτιότερο άκρο της Ελλάδας και της Ευρώπης, στη Γαύδο. Τι σας οδήγησε στο να επιλέξετε να αφιερώσετε ένα μεγάλο κομμάτι της ζωής σας στη Γαύδο;
Λίλιαν Στεφανάκη: Κατάγομαι από τη Γαύδο και τα καλοκαίρια των παιδικών μου χρόνων είναι συνδεμένα με το νησί. Την περίοδο εκείνη, η Γαύδος για μένα δεν ήταν τόπος διακοπών όπως πολλοί γνωρίζουν σήμερα το νησί. Τότε ήταν υποχρέωση να πάμε οικογενειακώς να βοηθήσουμε στις σκληρές δουλειές του χωριού. Στο θέρισμα, στο αλώνισμα, στα ζώα, στη μεταφορά του καθημερινού νερού από τη στέρνα. Χωρίς ρεύμα, χωρίς δρόμους, ήταν σκληρή η ζωή των κατοίκων. Άγονη η γη της Γαύδου, το νησί άνυδρο και οι άνθρωποι ήταν μαθημένοι στα λίγα. Παρόλα αυτά, το νησί έχει μια μαγεία. Η θέση του στο Νότιο Κρητικό Πέλαγος, η γεωλογία του, η ιστορία του, του προσδίδουν χαρακτηριστικά που το κάνουν μοναδικό. Πεύκα και αιωνόβιοι κέδροι, που κάποιοι θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν Μνημεία της Φύσης, σε συνδυασμό με την περιορισμένη δόμηση και τις ακτές, κάνουν το νησί πολύτιμο.
Πάντοτε όπου κι αν βρισκόμουν, κουβαλούσα τη Γαύδο στην ψυχή μου και πάντα αποτελούσε το σημείο αναφοράς μου και ονειρεύομαι να την δω σε καλύτερο επίπεδο! Κινητήρια δύναμη η αγάπη μου για το νησί και τους ανθρώπους του, η κατανόηση των δύσκολων συνθηκών που βιώνουν και η υστέρηση που παρουσιάζει το νησί σε σχέση με μεγαλύτερους δήμους, αλλά και άλλους νησιωτικούς δήμους. Νοιώθω την εμπλοκή με τα κοινά είναι μια πράξη αγάπης και προσφοράς προς το νησί που μεγάλωσαν οι πρόγονοι μου και που θεωρώ πως αξίζει να αναδειχθεί απ’ όλους μας.
Ποια είναι τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι μόνιμοι κάτοικοι του νησιού;
Λίλιαν Στεφανάκη: Όπως σε κάθε μέρος, έτσι και στη Γαύδο υπάρχουν προβλήματα διαφορετικής κλίμακας ως προς τη σπουδαιότητά τους. Υπάρχουν προβλήματα που έχουν να κάνουν με τις υποδομές αλλά και κοινωνικά ζητήματα που χρειάζονται αντιμετώπιση.
Η διασύνδεση του νησιού με την Κρήτη με σύγχρονα πλοία, η οποία ναι μεν υπάρχει και διασφαλίζεται, αλλά από την άλλη πλευρά δεν παύει να είναι και ένα τροχοπέδη για μια ακόμη καλύτερη ανάπτυξη του τόπου.
Η θέση και ο πληθυσμός της Γαύδου δεν επιτρέπει την ενεργειακή διασύνδεση του νησιού, ενώ συχνές διακοπές ηλεκτροδότησης που διαρκούν αρκετές μέρες, μέχρι να φτάσει το συνεργείο που θα εντοπίσει τη βλάβη και θα την επιδιορθώσει -κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες αλλά όχι μόνο- είναι ζήτημα που θα θέλαμε τη βοήθεια της πολιτείας για να το αντιμετωπίσουμε. Έχει φτάσει η ώρα να ανοίξει η συζήτηση για τη μετατροπή της Γαύδου σε ενεργειακό αυτόνομο πράσινο νησί.
Βασικό θέμα που απασχολεί τους ακρίτες είναι η υγειονομική κάλυψη του νησιού. Γίνονται βήματα, όπως ότι έχουμε δύο ειδικευμένους γιατρούς και περιμένουμε το επόμενο διάστημα να αποκτήσει η περιοχή μας ένα σύγχρονο πλωτό ασθενοφόρο. Κατά την άποψή μου το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι το ότι δεν υπάρχει ένας νοσηλευτής/τρια στο νησί. Τέλος, ένα άλλο επίσης σημαντικό πρόβλημα, είναι οι ελλιπείς υποδομές ύδρευσης και έλλειψη αποχέτευσης ενώ προσπαθούμε να εξασφαλίσουμε πόρους για την επίλυσή του.
Η υποστελέχωση του Δήμου και των άλλων υπηρεσιών που υπάρχουν ή δεν υπάρχουν καν στο νησί, έχουν οδηγήσει στο χαρακτηρισμό του νησιού μας ως τόπος «που όλα επιτρέπονται» και ο μικρός αριθμός των πραγματικών κατοίκων του νησιού κινδυνεύει να υπερκεραστεί από τη παρουσία περιθωριακών και πολλές φορές ακραία προβληματικών ανθρώπων, οι οποίοι δεν έχουν δεσμούς με το νησί, την ιστορία και το περιβάλλον του και αυτό αποδεικνύεται από την εν γένει συμπεριφορά τους.
Το τελευταίο χρονικό διάστημα επισκέφθηκαν το νησί, τόσο η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακεραλλοπούλου, όσο και ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης. Δεσμεύτηκαν ότι θα βοηθήσουν στην επίλυση των προβλημάτων που αντιμετωπίζετε. Είδατε κάποια αλλαγή προς το καλύτερο;
Λίλιαν Στεφανάκη: Αν αναλογιστούμε ότι η προηγούμενη φορά που επισκέφθηκε τη Γαύδο πρωθυπουργός ήταν πριν από 26 χρόνια και Πρόεδρος της Δημοκρατίας πριν από 20 χρόνια, πρόκειται για σημαντικά γεγονότα για το νησί. Η γεωπολιτική θέση του νησιού είναι αδιαμφισβήτητη και τόσο η προεδρεία της Δημοκρατίας όσο και η Κυβέρνηση αναγνωρίζουν το προφανές καθήκον τους να στηρίξουν τους ανθρώπους που κρατάνε το νησί ζωντανό. Είχαμε τη ευκαιρία να εκθέσουμε τα σημαντικότερα θέματα του νησιού και εκείνοι να περιηγηθούν στο νησί και να αποκτήσουν μια εικόνα για τη Γαύδο. Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας κάνει μια προσπάθεια να αναδείξει την αξία των ακριτικών περιοχών και κυρίως των μικρών νησιών μας. Ο πρωθυπουργός, και ως Χανιώτης, συντονίζει προσπάθειες για θέματα του νησιού όπως είναι η ενέργεια. Η λειτουργία του ΚΕΠ που αγωνιζόμαστε μεγάλο διάστημα για να επαναλειτουργήσει έγινε εφικτή άμεσα μετά από παρέμβαση του Πρωθυπουργού.
Ποιες είναι οι προοπτικές ανάπτυξης στο νησί και ποιοι είναι οι βασικοί σας στόχοι;
Λίλιαν Στεφανάκη: Τη Γαύδο, θα πρέπει να τη δούμε ως ένα μοναδικό οικοσύστημα, ένα φυσικό περιβάλλον που πρέπει να διαφυλάξουμε. Η γεωστρατηγική θέση της, η μοναδική περιβαλλοντική ταυτότητα της (το νησί ανήκει εξολοκλήρου στο δίκτυο Natura 2020 με μεγάλο τμήμα του να είναι Περιοχή Απολύτου Προστασίας), η ιστορική της φυσιογνωμία, «επιβάλλουν» την προστασία και επιπροσθέτως την ανάδειξη αυτού μαγευτικού μέρους της χώρας μας. Όμως, για διάφορους λόγους το νοτιότερο άκρο της Ελλάδας και της Ευρώπης είναι ευάλωτο και βρίσκεται σε μεγάλο κίνδυνο.
Η μοναδική ομορφιά του νησιού μας πρέπει να διαφυλαχθεί με κάθε κόστος και τρόπο. Άλλωστε χάριν αυτής, όλοι οι επισκέπτες μας είναι «μαγεμένοι» με τη Γαύδο! Χρειάζεται ισόρροπη ανάπτυξη του τουριστικού προϊόντος. Στόχος μας είναι η διατήρηση του μοναδικού φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος της Γαύδου, η υποστήριξη της τοπικής ανάπτυξης και η βελτίωση της καθημερινότητας των κατοίκων του νησιού.
Το ιδιαίτερο θεσμικό πλαίσιο που διέπει τη Γαύδο στο σύνολό της θα λειτουργήσει ως μοχλός ανάπτυξης. Η αειφορία των φυσικών πόρων και η προστασία του φυσικού τοπίου είναι το συγκριτικό πλεονέκτημα που έχουμε προς όφελος της τοπικής οικονομίας. Από τους επισκέπτες μας, ζητάμε το σεβασμό όλων. Απολαύστε τα δώρα της φύσης, γίνεται ένα με αυτήν, αλλά μην λειτουργήσετε εις βάρος της.
Υπάρχουν νέοι άνθρωποι που επιλέγουν να εγκατασταθούν και να δραστηριοποιηθούν στην Γαύδο; Ποια κίνητρα πρέπει να δοθούν ώστε να υπάρξει μια ήπια ανάπτυξη στο νησί που θα προσελκύσει νέους ανθρώπους;
Λίλιαν Στεφανάκη: Δεν είναι πολλοί οι νέοι άνθρωποι που επιλέγουν να εγκατασταθούν και να δραστηριοποιηθούν στη Γαύδο. Κάποιοι λίγοι που επιλέγουν τη Γαύδο, αφορά στην καλοκαιρινή περίοδο και στον τομέα του τουρισμού. Είναι οι περισσότεροι με καταγωγή από τη Γαύδο και κάποιοι που δουλεύουν «σεζόν». Όμως το δυναμικό αυτό δεν αρκεί και νομίζω ότι το δημογραφικό είναι το μεγαλύτερο ζήτημα για τη Γαύδο, όπως και για πολλές περιοχές της χώρας μας. Όπως προ είπα, προσβλέπουμε στη βιώσιμη ανάπτυξη και η Γαύδος είναι ένας παράδεισος που μπορεί να διασωθεί με ενέργειες αειφορίας. Χρειάζεται ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για τη διαχείρισή της όπου θα λαμβάνονται υπόψη οι πόροι του νησιού και η φέρουσα ικανότητα καθενός. Σίγουρα ο εναλλακτικός τουρισμός μπορεί να συμβάλει θετικά στην ανάπτυξη αλλά χρειάζονται στοχευμένες δράσεις σχεδιασμένες ειδικά για τη Γαύδο.
Με αφορμή την ημέρα της γυναίκας, ποιο είναι το μήνυμα που θα θέλατε να στείλετε σε όλες τις γυναίκες που αγωνίζονται να επιτύχουν τους στόχους τους, όποιοι και αν είναι αυτοί;
Λίλιαν Στεφανάκη: Οι γυναίκες έδωσαν μάχες και έβαψαν την παγκόσμια ιστορία με το αίμα τους προκειμένου να καταφέρουν το αυτονόητο: την ισότητα, το δικαίωμα για ίσες ευκαιρίες, το δικαίωμα για σεβασμό στο πρόσωπό τους. Σήμερα, τουλάχιστον στο Δυτικό κόσμο, οι γυναίκες έχουν καταφέρει αρκετά στην εξάλειψη των διαχωρισμών βάσει φύλου.
Παρόλα αυτά, είναι γεγονός ότι η αξία της γυναίκας στην κοινωνία και στον επαγγελματικό στίβο δεν έχει αναγνωριστεί όπως θα έπρεπε. Οι γυναίκες χαρακτηρίζονται από τη δημιουργική φαντασία τους, για την οργάνωσή τους, για την αποτελεσματική άσκηση διοίκησης. Διαθέτουν ισχυρή θέληση, ένστικτο, κοινωνική υπευθυνότητα, καθώς και την απαραίτητη ευελιξία που απαιτείται για την κατάκτηση της επιτυχίας. Η σύγχρονη γυναίκα έχει προσαρμοστεί ώστε να ανταπεξέρχεται στους πολλούς ρόλους που είναι επιφορτισμένη, τόσο στην οικογένεια, όσο και στον επαγγελματικό στίβο και η κοινωνία έχει ανάγκη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της γυναικείας προσωπικότητας. Έχει ανάγκη από γυναίκες που δεν έρχονται να υποκαταστήσουν το ρόλο του δυναμικού αρσενικού στις θέσεις εξουσίας, αλλά να ασκήσουν τα καθήκοντά τους αξιοποιώντας και απελευθερώνοντας τα χαρακτηριστικά της γυναικείας προσωπικότητάς τους.
Είναι χρέος μας να παλεύουμε για να φτάσουμε κάποτε σε μια κοινωνία που οι γυναίκες δεν θα χρειάζεται να καταβάλλουν πολλαπλάσια προσπάθεια για να αναγνωριστεί η αξία τους.
