«Η καλλιέργεια του ανθρώπου και όχι μόνο του καλλιτέχνη, είναι μια πολιτική πράξη και πρέπει να γίνεται συνειδητά». Τάδε έφη ο Θέμης Πάνου, υποψήφιος -στις εκλογές της 21ης Μαΐου- με το ΚΚΕ στην Α’ Αθήνας.
Ο γνωστός ηθοποιός -καθώς επίσης συγγραφέας και μεταφραστής- έχει «βαρύ» βιογραφικό από την πολύχρονη παρουσία του στο θέατρο, τον κινηματογράφο και την τηλεόραση. Είναι ο μοναδικός Έλληνας ηθοποιός που έχει τιμηθεί, στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας, με το βραβείο Καλύτερου Ηθοποιού «Volpi». Για την ερμηνεία του στην ταινία, που σκηνοθέτησε ο Αλέξανδρος Αβρανάς, «Miss Violence» (2013). Είναι, μεταξύ άλλων, μέλος της Ελληνικής και Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Κινηματογράφου.
Ο κύριος Πάνου μίλησε στο GOV NEWS για την υποψηφιότητά του, βάζοντάς της τίτλο: «”Ήρθε το μέλλον”». Θεωρεί ότι «συμφέρον για τον εργαζόμενο» είναι «όχι μόνο η ψήφος, αλλά και η συμπόρευση με το ΚΚΕ στο κίνημα».
Επισημαίνει, ανάμεσα σε άλλα, ότι τους καλλιτέχνες «η πολιτική της εξουσίας τους θέλει παρίες, στιγματισμένους και επαίτες» και τονίζει ότι «δεν έχουν παρά να αντισταθούν στην υποβάθμιση του πολιτισμού και της ίδιας τους της ζωής».
«Για να κάνεις τέχνη δεν μπορείς να είσαι ξεκομμένος από τον κόσμο που σε περιβάλλει»
Ηθοποιός, συγγραφέας, μεταφραστής, τώρα διεκδικείτε την παρουσία σας και στη βουλή. Ποια εφαλτήρια σας οδήγησαν σε αυτή την επιλογή, πώς έχετε αυτόν τον ρόλο στο μυαλό σας;
«Η πρόταση είναι πάρα πολύ τιμητική και την αποδέχτηκα με μεγάλη χαρά και συγκίνηση. Η συμπόρευση μου με το ΚΚΕ δεν είναι πρόσφατη, αλλά τώρα μου δίνεται η δυνατότητα να συμβάλω κι εγώ όσο μπορώ, στην πάρα πολύ σημαντική προσπάθεια που κάνει το κόμμα μας να αυξήσει την κοινοβουλευτική του παρουσία. Όταν το ΚΚΕ σε καλεί να το συνδράμεις, αυτομάτως σου αναθέτει ένα ξεχωριστό ρόλο που οφείλεις να επωμισθείς με ευθύνη και γνώση του βάρους που έχει μια τέτοια ιδιότητα».
Κάποιοι υποστηρίζουν πως η τέχνη πρέπει να μένει μακριά από την πολιτική, οι καλλιτέχνες να μην «στιγματίζονται». Προφανώς διαφωνείτε έμπρακτα. Ποια η άποψή σας;
«Θα είχε αξία να σκεφτούμε ποιος ενστερνίζεται μια τέτοια θέση και για ποιο λόγο. Ποιόν συμφέρει μια τέτοια στάση ζωής; Προφανώς όχι τους ανθρώπους που θέλουν να υπάρχουν κάνοντας τέχνη, ασκώντας την τέχνη τους και βιοποριζόμενοι από αυτήν, και κυρίως όποιον πιστεύει ότι για να κάνεις τέχνη δεν μπορείς να είσαι ξεκομμένος από τον κόσμο που σε περιβάλλει, αλλά να ζεις και να συμμετέχεις σε όλα όσα συμβαίνουν εδώ και τώρα.
Σκέφτομαι ότι τέτοιες απόψεις είναι ένα εξαιρετικό προκάλυμμα για να αποσιωπάται το γεγονός ότι στην χώρα μας τουλάχιστον, το ποσοστό για τον πολιτισμό στον προϋπολογισμό του κράτους, είναι 0,6% εάν δεν κάνω λάθος, και δεν έχει αλλάξει για πάρα πάρα πολλά χρόνια.
Αυτό είναι ένα ουσιαστικό στίγμα που φέρουν οι κυβερνώντες, αλλά θέλουν να το κρύβουν. Και επειδή δεν κρύβεται, προτείνουν να μην ασχολούνται οι άνθρωποι του πολιτισμού με το γεγονός ότι η πολιτική της εξουσίας τους θέλει παρίες, στιγματισμένους και επαίτες. Υποθέτω ότι αυτό εννοούν».
«Ο πολιτισμός για τον καπιταλισμό δεν είναι παρά άλλο ένα πεδίο εμπορευματικής δραστηριότητας»
Σε συνέντευξή σας έχετε πει, αναφερόμενος στις σπουδές, πως «ο καλλιτέχνης οφείλει να είναι ολοκληρωμένος ώστε να μπορεί να έχει την απαραίτητη συγκρότηση». Στην Ελλάδα οι καλλιτεχνικές σπουδές είναι μια «πονεμένη ιστορία» όπως αναδείχθηκε και από τις πρόσφατες κινητοποιήσεις του κλάδου. Τι προτείνετε;
«Φυσικά η ολοκλήρωση ενός καλλιτέχνη συμβαίνει σε βάθος χρόνου και σχετίζεται με την καθημερινή πρακτική, επειδή ωστόσο η τέχνη έτσι κι αλλιώς , είτε το θέλουμε είτε όχι, εξανθρωπίζει τον άνθρωπο, οι άνθρωποι που ασκούν οποιαδήποτε τέχνη, κατά τη γνώμη μου οφείλουν να έχουν συνείδηση του κοινωνικού τους ρόλου. Η καλλιέργεια του ανθρώπου και όχι μόνο του καλλιτέχνη, είναι μια πολιτική πράξη και πρέπει να γίνεται συνειδητά.
Στον 21ο αιώνα η εκπαίδευση των καλλιτεχνών δεν μπορεί παρά να είναι σε ανώτατο επίπεδο, ολιστική και κυρίως επιστημονική. Εκτός, όμως, από την υψηλή ποιότητα της εκπαίδευσης , σήμερα ένας καλλιτέχνης δεν πρέπει να λησμονά ότι είναι συν τοις άλλοις ένα πολιτικό όν. Αυτό το ήξεραν πάρα πολύ καλά οι μακρονησιώτες καλλιτέχνες, που μέσα σε τόσο αντίξοες συνθήκες επέλεγαν να κάνουν θέατρο. Είναι νομίζω ένα εξαιρετικό παράδειγμα, για το πώς να είμαστε σήμερα ,σε έναν όλο και πιο σκληρό κόσμο».
Μεγάλη μερίδα του κόσμου αντιμετωπίζει φτωχοποίηση ακόμα και ζητήματα επιβίωσης. Προφανώς δεν μένουν ανεπηρέαστοι οι καλλιτέχνες. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες ποια είναι η θέση και ο ρόλος του πολιτισμού και των ανθρώπων του;
«Η επίθεση στα κεκτημένα των περασμένων δεκαετιών είναι ολομέτωπη και η πρόθεση είναι να εξαφανιστεί οτιδήποτε κερδήθηκε με τους αγώνες των εργαζομένων. Αυτό σε συνδυασμό με μια μεγάλη προσπάθεια να μένει υποταγμένος ο κόσμος και να αποδέχεται αδιαμαρτύρητα όλα τα μέτρα που είναι εις βάρος του, να πάψει κάθε έννοια διεκδίκησης και να συκοφαντηθεί κάθε κινηματική δράση, είναι κάτι που επιδρά όχι μόνο στους καλλιτέχνες αλλά σε ολόκληρη την κοινωνία, και φυσικά όχι μόνο στη χώρα μας.
Όσο οι ενδοκαπιταλιστικές αντιθέσεις γίνονται εντονότερες τόσο δυσχεραίνει η κατάσταση της εργατικής τάξης. Επειδή ο πολιτισμός για τον καπιταλισμό δεν είναι παρά άλλο ένα πεδίο εμπορευματικής δραστηριότητας και τίποτε άλλο, ένα πεδίο κερδοφορίας για το κεφάλαιο, οι καλλιτέχνες δεν έχουν παρά να αντισταθούν στην υποβάθμιση του πολιτισμού και της ίδιας τους της ζωής.
Οι κινητοποιήσεις των προηγούμενων μηνών έφεραν στην επιφάνεια μια βαθιά ανάγκη των νέων ανθρώπων να διεκδικήσουν ένα καλύτερο μέλλον απ’ αυτό που τους ετοιμάζουν οι εκάστοτε υπηρέτες του καπιταλισμού. Δεν θέλουν να είναι θεατές στις εξελίξεις και αυτό είναι κάτι που υπόσχεται κάτι πολύ ελπιδοφόρο. Δεν υπάρχει άλλος δρόμος για τους καλλιτέχνες».
«Κατανοώ τους ενδοιασμούς, αλλά δεν μπορώ να δεχθώ το να μην εργάζεται κανείς για το συμφέρον του»
Έχετε πει -μιλώντας για τους τίτλους και τα εξώφυλλα των βιβλίων- ότι θέλετε να «δημιουργείται μια σχέση με τον αναγνώστη, να υπάρχει μια εμπλοκή με το βλέμμα και μόνο, πριν ανοίξει την πρώτη σελίδα». Ποιος είναι ο «τίτλος και το εξώφυλλο» της υποψηφιότητάς σας;
«”Ήρθε το μέλλον”, θα έλεγα, εάν επρόκειτο για τίτλο. Οι εκλογές, φυσικά από μόνες τους δεν είναι αρκετές, σε καμία περίπτωση, αλλά είναι μια ευκαιρία να δούμε τι θα κάνουμε με όλα όσα θέλουμε να αλλάξουμε. Δική μας είναι η ζωή και το πως θέλουμε να την διαχειριστούμε δεν είναι κάτι που θα βελτιωθεί εάν το αναβάλλουμε για καλύτερες συνθήκες, η ευθύνη είναι δική μας εν τέλει και οφείλουμε να την αναλάβουμε τώρα».
Γιατί επιλέξατε να είσαστε υποψήφιος με το Κομμουνιστικό Κόμμα, για ποιους λόγους ένας/μια ψηφοφόρος να ψηφίσει το ΚΚΕ;
«Είναι αυταπόδεικτο πλέον, μετά από 105 χρόνια ύπαρξης, ότι το ΚΚΕ είναι η μόνη σταθερή δύναμη που αγωνίζεται και παλεύει για τους αδύναμους και την εργατική τάξη, για το πιο νέο και καινοτόμο, την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. Κι αυτό δεν είναι κάτι που γίνεται χωρίς τίμημα. Γι’ αυτό έχει τον σεβασμό και την εκτίμηση ακόμη και των αντιπάλων του.
Για μένα δεν τίθεται θέμα επιλογής και αμφιταλάντευσης για όποιον έχει δοκιμάσει στο πετσί του τις συνέπειες της βάρβαρης πολιτικής του καπιταλισμού, γιατί περί βαρβαρότητας πρόκειται. Κατανοώ τους ενδοιασμούς, αλλά δεν μπορώ να δεχθώ το να μην εργάζεται κανείς για το συμφέρον του. Γιατί, όχι μόνο η ψήφος, αλλά και η συμπόρευση με το ΚΚΕ στο κίνημα, μόνο συμφέρον είναι για τον εργαζόμενο».
