Η Ράνια Θρασκιά, βουλευτής Α’ Θεσσαλονίκης του ΣΥΡΙΖΑ και Αναπληρώτρια Τομεάρχης Παιδείας, γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Κάτοχος πτυχίου στις Επιστήμες της Αγωγής με ειδικότητα στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, με μεταπτυχιακό δίπλωμα στην Κλινική και Κοινοτική Ψυχολογία και ειδίκευση στη Συστημική Συμβουλευτική και Οικογενειακή Συμβουλευτική στο Εργαστήριο Διερεύνησης Ανθρώπινων Σχέσεων, γνωρίζει πολύ καλά τα ζητήματα ψυχικής υγείας.
Εργάστηκε ως δημοσιογράφος και παρουσιάστρια ειδήσεων και κοινωνικών εκπομπών, δημιούργησε το «Κέντρο Προσωπικής & Οικογενειακής Εξέλιξης – Ράνια Θρασκιά», ενώ έχει αναλάβει δράση και πρωτοβουλίες σε συνεργασία με διαφόρους φορείς για την ψυχοκοινωνική στήριξη συνανθρώπων μας που βρίσκονται σε ανάγκη.
Μιλάει στο Govnews.gr για την ψυχική υγεία και την έμφυλη βία, για τις αλλαγές που χρειάζονται για μια ισχυρή παιδεία, για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, για τον σχολικό εκφοβισμό και για την τραγωδία των Τεμπών.
Τι σας ώθησε στην ενασχόλησή σας με την πολιτική;
Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, ένιωθα πάντα την ανάγκη να προσφέρω στους συνανθρώπους μου και ταυτόχρονα την ευθύνη να κάνω, από το σημείο στο οποίο βρίσκομαι κάθε φορά, ό,τι μπορώ για το κοινό καλό. Σε αυτήν την κρίσιμη συγκυρία, τόσο η ανάγκη της προσφοράς όσο και το αίσθημα της ευθύνης έγιναν βαθύτερα. H συμμετοχή μου στον πολιτικό στίβο ήταν αποτέλεσμα της τιμητικής πρότασης που μου έγινε από τον Αλέξη Τσίπρα. Ήταν για μένα μια ευκαιρία να συμβάλω με όλες μου τις δυνάμεις στην προσπάθεια του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία να στηρίξει τις πραγματικές ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας, να δώσει τη μάχη των ιδεών για τον προοδευτικό χώρο, να υπερασπιστεί τις δημοκρατικές αξίες και την κοινωνική συνοχή. Με λογική και ευαισθησία, όπως έλεγα και στο σύνθημα της υποψηφιότητάς μου.
Με βάση την εμπειρία σας ως σύμβουλος ψυχικής υγείας τι θα προτείνατε στη Βουλή για την εξασφάλιση της ψυχικής υγείας των Ελλήνων πολιτών αλλά και των εφήβων;
Πρώτη προτεραιότητα πρέπει να αποτελέσουν η ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης, η ενίσχυση των δημόσιων δομών προκειμένου να διασφαλίζεται η απρόσκοπτη, άμεση και δωρεάν πρόσβαση όλων σε αυτές, καθώς και η πληρέστερη κάλυψη των αναγκών ψυχικής υγείας. Πρέπει ωστόσο να περάσουμε από την αντιμετώπιση στη βαθιά ουσία της πρόληψης κι οι δημόσιες πολιτικές που διαπερνούν την ψυχική υγεία να εκτείνονται πέρα από το στενό ιατρικό πλαίσιο, εγκαθιστώντας έναν διαφορετικό, ποιοτικό τρόπο ζωής.
Να σχεδιάσουμε και να υλοποιήσουμε προοδευτικές πολιτικές που θα εγγυώνται ευημερία για όλους – θα απαντούν στα προβλήματα της καθημερινότητας, θα στοχεύουν στην ευεξία των εργαζομένων και στη διασφάλιση ενός εργασιακού περιβάλλοντος που θα επιτρέπει την εξισορρόπηση της προσωπικής και επαγγελματικής ζωής, θα ενισχύουν την σύνδεση με το περιβάλλον, τον πολιτισμό, κ.ά. Ιδιαίτερα δε για την ψυχική υγεία παιδιών και εφήβων, που ολοένα και πιο έντονα παρουσιάζουν σημάδια εξάρτησης, εκδηλώνουν χαμηλή αυτοεκτίμηση, θυμό, δέχονται ή ασκούν βία, να εξασφαλίσουμε ένα ολοκληρωμένο πλέγμα κοινωνικής προστασίας, με το σχολείο ανάχωμα στη βία και εγγυητή της χαράς.
Παρατηρείται αύξηση των περιστατικών έμφυλης βίας αλλά και βίας ανάμεσα σε εφήβους. Ποιες πιστεύετε ότι είναι οι αιτίες του κακού;
Η ερώτησή σας γίνεται υπό τη βαριά σκιά άλλης μίας γυναικοκτονίας -ενός διακριτού εγκλήματος– , άλλης μίας συλλογικής αποτυχίας. Αλλά και όλων των άλλων εκφάνσεων της έμφυλης βίας που συνεχώς αυξάνονται και συναντώνται σε κάθε πτυχή της καθημερινότητας, στο οικογενειακό, φιλικό, εργασιακό και κοινωνικό περιβάλλον (σωματική, λεκτική, ψυχολογική, σεξουαλική, κοινωνικοοικονομική βία, κ.ά.) γυναικών, κοριτσιών και θηλυκοτήτων. Θα πρέπει επιτέλους για τις αιτίες της να πιάσουμε το νήμα από την αρχή: από τη στρεβλή αντίληψη για την ισότητα των φύλων, τα κοινωνικά στερεότυπα με βάση το φύλο, τις πατριαρχικές σχέσεις εξουσίας.
Όσον αφορά δε την έξαρση της βίας μεταξύ παιδιών και εφήβων, πρόκειται για ένα πολυπαραγοντικό ζήτημα. Οι αιτίες θα μπορούσαν ενδεχομένως να αναζητηθούν στις πολύπλευρες κρίσεις των τελευταίων ετών και στην πανδημία που επηρέασαν καταλυτικά την οικογενειακή λειτουργικότητα, σε ελλείμματα επικοινωνίας, ψυχοκοινωνικής εξέλιξης, κ.ά. Για να καταφέρουμε όμως να αγγίξουμε τους πυρήνες της βίας, οποιασδήποτε μορφής, χρειάζονται διατομεακές πολιτικές και δράσεις. Με σημείο αφετηρίας την εκπαίδευση. Διαπαιδαγωγώντας τα παιδιά μας, μπορούμε να αντιληφθούμε τις αιτίες που οδηγούν στη βία σε οποιοδήποτε στάδιο της ζωής τους και να τις καταπολεμήσουμε. Και να επενδύσουμε στην ενσυναίσθηση και την ψυχική ανθεκτικότητα τόσο στο σχολείο όσο και στην οικογένεια.
Έχετε μεγάλη εμπειρία στην τηλεόραση. Θεωρείτε ότι ο Στέφανος Κασσελάκης έχει υπερεκτεθεί από τη στιγμή που ανέλαβε την αρχηγία του κόμματος; Πιστεύετε ότι του έχει κάνει κακό η προβολή;
Ο Στέφανος Κασσελάκης ξεχωρίζει για την αμεσότητα και τις επικοινωνιακές του δεξιότητες. Η έκθεσή του, στην οποία αναφέρεστε, δεν είναι επιλογή του. Το επίδικο είναι η ολική επαναφορά του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, η ουσιαστική σύνδεσή του με όλες τις δυνάμεις της κοινωνίας και η δημιουργική εξωστρέφεια του κόμματος που προσελκύουν το ενδιαφέρον των πολιτών. Ας μην παρεκκλίνουμε λοιπόν από τον στόχο που είναι να επαναφέρουμε την πολιτική στο προσκήνιο και να ανταποκριθούμε στις αυξημένες προσδοκίες των πολιτών.
Ως νέο μέλος τόσο στον ΣΥΡΙΖΑ όσο και στη Βουλή πώς σκοπεύετε να συνδράμετε στους στόχους του κόμματος και στην πολιτική σκηνή;
Μπήκα τόσο στον ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία όσο και στη Βουλή με αυτήν την ορμή του νέου, από την κοινωνία για την κοινωνία, μοιραζόμενη το όραμα του κόμματος για μια κοινωνία πιο δίκαιη για όλους. Κι αισθάνομαι πως τώρα είναι περισσότερο αναγκαίο από ποτέ να προσπαθήσω να φέρω στην πολιτική ζωή του τόπου μας την ουσιαστική φροντίδα για τον άνθρωπο σε όλους τους τομείς και να συνεισφέρω στην προσπάθεια για κοινωνική δικαιοσύνη, αλληλεγγύη, αποδοχή και ενσυναίσθηση.
Ως ειδικός ψυχικής υγείας και παιδαγωγός, μπορώ να συμβάλω ουσιαστικά με την εμπειρία και τις γνώσεις μου στους τομείς της παιδείας, της ψυχικής υγείας και γενικότερα της κοινωνικής πολιτικής. Κι είναι για μένα τιμή που από τη θέση της Αναπληρώτριας Τομεάρχη Παιδείας αγωνίζομαι για ένα ενιαίο, σύγχρονο, δημόσιο, δωρεάν, ποιοτικό και συμπεριληπτικό εκπαιδευτικό σύστημα. Και, φυσικά, το βλέμμα μου είναι στραμμένο πάντα στην πόλη μου, τη Θεσσαλονίκη, τις γειτονιές της, και στα προβλήματα των συμπολιτών μου.
Γιατί οι πολίτες δεν εμπιστεύονται τους πολιτικούς και πώς μπορεί να επιτευχθεί μία σχέση εμπιστοσύνης;
Η εμπιστοσύνη των πολιτών έχει κλονιστεί διότι νιώθουν μια γενικευμένη ανασφάλεια. Οι αδιέξοδες συντηρητικές πολιτικές της ΝΔ έχουν φτωχοποιήσει το μεγαλύτερο μέρος της ελληνικής κοινωνίας, η ακρίβεια και η αισχροκέρδεια καλπάζουν, η Παιδεία και η Υγεία αντιμετωπίζονται ως εμπορεύματα, ενώ το γαϊτανάκι ακραίων παραβιάσεων του Κράτους Δικαίου στη χώρα μας δεν έχει τέλος. Από το Μισέλ-Gate και την υφαρπαγή των προσωπικών δεδομένων των ομογενών και τα emails για τον προεκλογικό αγώνα της ΝΔ μέχρι την παράνομη χρήση λογισμικού παρακολούθησης, τις υποκλοπές, τις απειλές στις Ανεξάρτητες Αρχές, την υποβάθμιση της Δικαιοσύνης και, πρωτίστως, τη συγκάλυψη του εγκλήματος των Τεμπών, που κάνει πια το ποτήρι να ξεχειλίσει.
Για να χτίσουμε σχέσεις εμπιστοσύνης με τους πολίτες, πρέπει να επενδύσουμε στην αλήθεια. Να ρίχνουμε άπλετο φως σε κάθε σκιά, να καταπολεμήσουμε στον πυρήνα της την κρίση αντιπροσώπευσης και να δώσουμε ξανά προοπτική στην κοινωνική πλειοψηφία. Με ρηξικέλευθες προοδευτικές λύσεις σε όλους τομείς, με ένα συνεκτικό σχέδιο για το κοινωνικό κράτος, την εργασία και το παραγωγικό μοντέλο. Με προτάγματα την κοινωνική δικαιοσύνη, την ισότητα, την αλληλεγγύη.
Πώς βλέπετε τα αποτελέσματα της τελευταίας δημοσκόπησης για τον ΣΥΡΙΖΑ; Θεωρείτε ότι θα κερδίσει κι άλλο έδαφος;
Τις δημοσκοπήσεις τις παρακολουθούμε με προσοχή – για εμάς είναι εργαλεία παρατήρησης των τάσεων στην κοινή γνώμη κι όχι επιρροής της κοινής γνώμης κατά το δοκούν, όπως κάνει η ΝΔ. Τον τελευταίο λόγο έχουν πάντα οι πολίτες, στην κρίση των οποίων έχουμε εμπιστοσύνη. Κι είμαι βέβαιη πως η γενικευμένη ανασφάλεια των πολιτών, στην οποία αναφέρθηκα παραπάνω, θα αποτυπωθεί στις προσεχείς εκλογές. Εμείς στον ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, με βαθύ το αίσθημα της ευθύνης, έχουμε αναταχθεί, δυναμώνουμε και φτιάχνουμε το κόμμα που έχει ανάγκη η ελληνική κοινωνία, στοχεύοντας ταυτόχρονα σε μια προοδευτική, δημοκρατική, αλληλέγγυα και πράσινη Ευρώπη, ικανή να αντιμετωπίσει τις νέες προκλήσεις και να καταπολεμήσει τις ανισότητες. Κι αυτό είναι κάτι που επίσης θα αποτυπωθεί το προσεχές διάστημα. Στόχος μας παραμένει η απόλυτη ανατροπή που θα σημάνει ότι υπάρχει ένα νέο κι αξιόπιστο μονοπάτι προοδευτικής διακυβέρνησης.
Ως αναπληρώτρια τομεάρχης Παιδείας του ΣΥΡΙΖΑ ποιες αλλαγές νομίζετε ότι πρέπει να γίνουν;
Η ΝΔ, σχεδόν πέντε χρόνια τώρα, υπονομεύει τη δημόσια και δωρεάν εκπαίδευση κι έχει δημιουργήσει μία ασφυκτική κατάσταση σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες. Είναι πολλά λοιπόν αυτά που πρέπει να αλλάξουν για μια ισχυρή δημόσια παιδεία, χωρίς διακρίσεις. Εμείς στον ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, οραματιζόμαστε ένα σχολείο για όλους, που θα δίνει τα εφόδια και θα εμπνέει τους μαθητές για μια καλύτερη ζωή. Με γενναία αύξηση της χρηματοδότησης, πρόσληψη μόνιμου προσωπικού που θα ευθυγραμμίζεται πλήρως με τις εκπαιδευτικές ανάγκες και συστηματική επιμόρφωσή του, ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις -από το Νηπιαγωγείο έως και το Λύκειο- στο περιεχόμενο και στους τρόπους διδασκαλίας όλων των μαθημάτων, δωρεάν σίτιση για όλους τους μαθητές.
Με αποφασιστική ενίσχυση της Ειδικής Αγωγής. Κεντρική θέση στο σχέδιο μας έχει η πραγματική ενίσχυση της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, ενώ βασικό πυλώνα του αποτελεί η προστασία του δημόσιου χαρακτήρα των πανεπιστημίων και η ουσιαστική ενίσχυση του δημόσιου πανεπιστημίου και της έρευνας.
Τι πιστεύετε ότι θα φέρει το νομοσχέδιο για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια;
Δυστυχώς, η ψήφιση του νομοσχεδίου για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια θα έχει αρνητικές αλυσιδωτές επιπτώσεις σε όλο το εκπαιδευτικό σύστημα, ενώ αποκαλύπτει πλήρως το κυβερνητικό «όραμα» που βασίζεται στο τρίπτυχο: 1. Ιδρύματα που προσομοιάζουν με εταιρείες με στόχο το κέρδος, με ελάχιστες απαιτήσεις ποιότητας, με περιορισμένα γνωστικά αντικείμενα, με απουσία της έρευνας και της παραγωγής νέας γνώσης και, φυσικά, με δίδακτρα, 2. Διάλυση του δημοσίου πανεπιστημίου, και κυρίως των περιφερειακών πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, καθώς δεν επιλύονται τα προβλήματα υποστελέχωσης, υποχρηματοδότησης, ενώ πλήττεται η εσωτερική δημοκρατία, 3. Απαξίωση της δημόσιας παιδείας εν γένει και επικράτηση μιας διαφορετικής κουλτούρας για το σχολείο, μιας διαφορετικής νοοτροπίας των μαθητών, καθώς οι σπουδές δεν θα εξαρτώνται πια από την κοπιώδη προσπάθεια και το γνωστικό υπόβαθρο, αλλά από την οικονομική δυνατότητα.
Επαρκούν τα μέτρα της ΝΔ κατά του σχολικού εκφοβισμού;
Όσον αφορά τον σχολικό εκφοβισμό, επιβεβαιώνεται συνεχώς η κυβερνητική αδράνεια, τη στιγμή που τα περιστατικά bullying είναι πια καθημερινά και συνθέτουν την πραγματική εικόνα μιας κοινωνίας σφύζουσας από βία, αδύναμης να αφουγκραστεί τις βαθύτερες ανάγκες των ατόμων που προσφεύγουν στη χρήση της και τα κοινωνικοπολιτικά αίτια αυτής. Με πολλαπλές παρεμβάσεις μας έχουμε τονίσει ότι η απάντηση πρέπει να δοθεί κυρίως μέσω προληπτικής κι όχι κατασταλτικής ή τιμωρητικής δράσης.
Από τον Οκτώβριο του 2023 που με επίκαιρη ερώτησή μου στη Βουλή τόνισα την ανάγκη της υποχρεωτικής διδασκαλίας της ενσυναίσθησης στα σχολεία, ως το πλέον απαραίτητο εργαλείο αυτογνωσίας κι ευαισθητοποίησης προς τον «άλλον» (που εφαρμόζεται σε χώρες του εξωτερικού εδώ και δεκαετίες με θαυμαστά αποτελέσματα), έχουν περάσει 6 μήνες. Έκτοτε, ακόμη ενεργοποιείται η λειτουργία ψηφιακής πλατφόρμας καταγραφής ανώνυμων καταγγελιών περιστατικών βίας εις βάρος παιδιών και εφήβων, που είχε εξαγγείλει για πρώτη φορά η τότε Υφυπουργός.
Οι πρόσφατες δε δηλώσεις του Πρωθυπουργού ότι η κυβέρνηση έχει κάνει «πολύ σημαντικές παρεμβάσεις» κι ότι η πλατφόρμα για το bullying «ενεργοποιείται άμεσα», καθώς και του κ. Πιερρακάκη για την επαναφορά της πενθήμερης αποβολής και της τιμωρίας των θυτών, μας γεμίζουν -το λιγότερο- απαισιοδοξία. Κι αναρωτιέμαι: Ποια είναι τα μέτρα της ΝΔ κατά του σχολικού εκφοβισμού; Πόσος χρόνος απαιτείται πια για την ενεργοποίηση μιας πλατφόρμας που ήταν έτοιμη; Πώς αυτή θα χτυπήσει το πρόβλημα της βίας στη ρίζα του και πώς θα ανταποκριθεί στις οξυμένες καθημερινές ανάγκες των σχολικών μονάδων; Τι άλλο πρέπει να συμβεί για να ληφθούν ουσιαστικά μέτρα; Όσο οι κενές υποσχέσεις της κυβέρνησης θα θρέφουν το τέρας της βίας, δεν μπορούμε να πέφτουμε από τα σύννεφα κάθε φορά για το πού μπορεί να φτάσει η κοινωνία.
Πιστεύετε ότι θα αποδοθεί δικαιοσύνη για την τραγωδία των Τεμπών; Ποια είναι η γνώμη σας για την άρση της βουλευτικής ασυλίας;
Καθημερινά επιβεβαιώνεται η συστηματική επιχείρηση οργανωμένης συγκάλυψης του εγκλήματος των Τεμπών. Ακόμη και την ύστατη στιγμή, κατά τη συζήτηση στη Βουλή της πρότασης δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης, δεν δόθηκαν απαντήσεις στα αμείλικτα ερωτήματα που αναδεικνύουν ποινικές και πολιτικές ευθύνες. Η κυβέρνηση αντί να μιλήσει ξεκάθαρα για τα σφάλματα που έγιναν, επέλεξε για ακόμη μια φορά τη συγκάλυψη, για να κρύψει τις ευθύνες της για την κατάσταση στον σιδηρόδρομο και τις τραγικές ελλείψεις στις ασφαλιστικές δικλείδες που ευθύνονται για το δυστύχημα στα Τέμπη.
Ακόμη και σήμερα, που ο ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία έχει καταθέσει στη ΝΔ, για να μην υπάρχει καμία δικαιολογία από την πλευρά της, το «κατηγορητήριο» με συγκεκριμένες πράξεις – παραλείψεις του πρώην Υπουργού κ. Κώστα Καραμανλή που πληρούν την αντικειμενική υπόσταση της τέλεσης εγκλημάτων, η ΝΔ σιωπά. Δεν απαντά αν θα ψηφίσει τη συγκρότηση Προανακριτικής Επιτροπής για τα Τέμπη προκειμένου να ενεργοποιηθεί άμεσα το άρθρο 86 του Συντάγματος και να οδηγηθεί ο κ. Καραμανλής, αλλά και όσα πολιτικά πρόσωπα εμπλέκονται στην υπόθεση στην τακτική Δικαιοσύνη.
Αντιθέτως, επιλέγει να αποπροσανατολίζει από τη συζήτηση και επιχειρεί να τροποποιήσει το ουσιώδες ερώτημα που δεν είναι άλλο από το «κατηγορητήριο» του κ. Καραμανλή. Κι αυτό είναι κάτι που επαναφέρει ακόμη πιο ηχηρά το ζήτημα του νόμου περί ευθύνης Υπουργών, αλλά και τη συζήτηση για τη βουλευτική ασυλία. Εμείς θα επιμείνουμε έως ότου να λάμψει η αλήθεια αμοντάριστη και να αποδοθεί δικαιοσύνη – το οφείλουμε στη μνήμη των θυμάτων, στις οικογένειες και τα αγαπημένα τους πρόσωπα που θρηνούν, στην ελληνική κοινωνία.
