Το σχέδιο του Σαρλ Μισέλ να παραιτηθεί από τη θέση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, προκειμένου να συμμετάσχει στις ευρωεκλογές του Ιουνίου άνοιξε όχι μόνο την κούρσα διαδοχής για τις κορυφαίες θέσεις στην Ευρωπαϊκή Ενωση, αλλά και τον δρόμο για την «επόμενη μέρα» και για άλλους αξιωματούχους, προκαλώντας μάλιστα ήδη «καραμπόλες» στην Κομισιόν.
Η πιθανή εκλογή του Σαρλ Μισέλ –καθώς ηγείται της λίστας του βελγικού κόμματος Μεταρρυθμιστικό Κίνημα (MR)– ίσως οδηγήσει στην ανάληψη χαρτοφυλακίου στην επόμενη Κομισιόν. Το ενδεχόμενο αυτό προκάλεσε την ανακλαστική κίνηση από τον Βέλγο επίτροπο Δικαιοσύνης Ντιντιέ Ρέιντερς να διεκδικήσει άμεσα –με τη σειρά του– υποψηφιότητα για τη θέση γενικού γραμματέα στο Συμβούλιο της Ευρώπης, στο Στρασβούργο. Ηταν πάντως γνωστό στις Βρυξέλλες ότι ο Ρέιντερς επιθυμούσε μια ακόμη θητεία στην Κομισιόν, αλλά η κίνηση του Μισέλ δεν φαίνεται να του άφησε περιθώρια επιλογής από το να αναζητήσει την τύχη του εκ νέου για τη θέση, που έχασε το 2019 από την Κροάτισσα Μαρίγια Πεϊτσίνοβιτς Μπούριτς.
Ο επίτροπος Δικαιοσύνης ενημέρωσε πάντως ήδη την πρόεδρο της Κομισιόν για τις προθέσεις του, ενώ θα παραμείνει στη θέση του, όπως ανέφερε εκπρόσωπος της Επιτροπής, έως ότου η υποψηφιότητά του γίνει «επίσημη», εννοώντας να περάσει από τη σχετική ακρόαση επιτροπής υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης τον Μάρτιο.
«Κλειδί» η απόφαση της Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν
Κι ενώ η θέση στο κολέγιο των επιτρόπων δεν θα μείνει κενή –για τους επόμενους τουλάχιστον δύο μήνες– από τον Βέλγο επίτροπο, δεν ισχύει το ίδιο για τον Λουξεμβούργιο επίτροπο Απασχόλησης και Κοινωνικών Δικαιωμάτων, Νίκολα Σμιτ, που δήλωσε ήδη δημοσίως την πρόθεσή του να κατέβει επικεφαλής της ευρωλίστας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών (spitzenkandidat). Στην περίπτωση αυτή ο Σμιτ πάντως θα πρέπει να λάβει άδεια άνευ αποδοχών, βάσει του σχετικού κώδικα δεοντολογίας, που έχει λάβει πρόσφατα και η Φινλανδή συνάδελφός του Γιούτα Ουρπιλάινεν, ώστε να κατέβει υποψήφια στις προεδρικές εκλογές στη χώρα της οι οποίες θα διεξαχθούν τον Φεβρουάριο.
Βάσει του ίδιου κώδικα δεοντολογίας προκαλούνται, πάντως, ήδη ερωτήματα για το τι θα συμβεί εάν η Φον ντερ Λάιεν διεκδικήσει να είναι επικεφαλής της ευρωλίστας (spitzenkandidat) για το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ), ώστε να εξασφαλίσει την παραμονή της στην προεδρία της Κομισιόν. Η ίδια συνεχίζει να μην «ανοίγει τα χαρτιά» της, κάτι που προκαλεί αμηχανία –αν όχι εκνευρισμό- στο κόμμα της.
Η πιθανότητα να πρέπει να λάβει άδεια άνευ αποδοχών ή ακόμη και να παραιτηθεί από τη θέση της, ενδεχομένως να εξηγούν γιατί οι προθέσεις της παραμένουν «επτασφράγιστο μυστικό», που ωστόσο πολύ σύντομα θα πρέπει να αποκαλυφθεί. Τα χρονικά περιθώρια άλλωστε στενεύουν, καθώς από τις 5 Ιανουαρίου άνοιξε η διαδικασία κατάθεσης υποψηφιοτήτων από το ΕΛΚ, που θα ολοκληρωθεί στις 21 Φεβρουαρίου, ενόψει του συνεδρίου του κόμματος στο Βουκουρέστι στις αρχές Μαρτίου.
Σε περίπτωση που η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν είναι εκ νέου υποψήφια και επανεκλεγεί, ο πρόεδρος του Συμβούλιου πιθανότατα δε θα προέρχεται επίσης από το ΕΛΚ (Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα) και ίσως ούτε από τη Γερμανία ή άλλη βορειοευρωπαϊκή χώρα. Από την πλευρά τους οι Σοσιαλδημοκράτες, θα διεκδικήσουν την ηγεσία του Συμβουλίου. Η Δανή Πρωθυπουργός Μέττε Φρεντερίκσεν -της οποίας το όνομα ακούστηκε και για τη θέση του γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ- δεν φαίνεται να προκρίνεται, όπως ούτε επίσης η πρώην πρωθυπουργός της Φινλανδίας, Σάννα Μαρίν με κάποιους να σημειώνουν ότι είναι «άπειρη».
Την θέση θα μπορούσε να λάβει, ο Ισπανός Πέδρο Σάντσεθ, όμως κάτι τέτοιο θα δημιουργούσε εσωτερικές ανισορροπίες στη χώρα του. Όσον αφορά, δημοσίευμα του Bloomberg σύμφωνα με το οποίο, ο πρόεδρος της Ρουμανίας, Κλάους Ιοάννις θα ενδιαφερόταν για το πόστο, φαίνεται ότι τα πράγματα είναι δύσκολα για εκείνον διότι προέρχεται από το ΕΛΚ όπως και η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και υπάρχει άτυπη συμφωνία να μην καταλαμβάνει μία ομάδα και τα δύο αξιώματα χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν μπορεί να συμβεί.
Πάντως, όσον αφορά στην επερχόμενη Σύνοδο Κορυφής, η συμφωνία είναι πιθανή και εφικτή, με τον Βίκτορ Όρμπαν ωστόσο να κάνει ακόμη μία φορά τους πάντες να κρατούν την ανάσα τους και τις ανακοινώσεις της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν να παραμένουν προς το παρόν σε εκκρεμότητα.
