Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρης Αυγενάκης, ξεκαθάρισε ότι η Ελλάδα επιμένει στο να γίνουν αλλαγές στην ΚΑΠ (Κοινή Αγροτική Πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης) πριν από τις Ευρωεκλογές του Ιουνίου.

Ανάμεσα σε άλλα, η Ελλάδα ζητά από την ΕΕ να διατίθεται το 2% του ετήσιου προϋπολογισμού της ΚΑΠ για την αντιμετώπιση κλιματικών κρίσεων για ειδικές ενισχύσεις έπειτα από κλιματικές καταστροφές.

Έχοντας παραστεί στο σχετικό Συμβούλιο Υπουργών της ΕΕ, ο κ. Αυγενάκης, δήλωσε πως κατά τη διάρκεια των επαφών του σχετικά με την ΚΑΠ, δήλωσε ότι υπήρξε «μια πρώτη καλή εξέλιξη», που δεν αρκεί. Επισήμανε ότι χρειάζεται να γίνουν συγκεκριμένα σημαντικά βήματα.

Να μπορεί η κάθε χώρα κράτος μέλος που αντιμετωπίζει περιπτώσεις όπως η Ελλάδα, με το Daniel να το αξιοποιεί, να το απορροφά χωρίς ενδιάμεσες διαδικασίες και γραφειοκρατικά προβλήματα. Να υπάρχει η δυνατότητα μεταφοράς χρημάτων, απορροφήσεων, χρημάτων από έτος σε έτος από πυλώνα 1 σε πυλώνα 2».

1. Να διατίθεται το 2% του ετήσιου προϋπολογισμού της ΚΑΠ για την αντιμετώπιση κλιματικών κρίσεων για ειδικές ενισχύσεις έπειτα από κλιματικές καταστροφές.
2. Να δίνεται ευελιξία στα κράτη – μέλη να μπορούν να τροποποιήσουν το Στρατηγικό Σχέδιο της ΚΑΠ και να μεταφέρουν πόρους μεταξύ των δύο Πυλώνων ή από έτος σε έτος.
3. Να υπάρχει ευελιξία στην εφαρμογή των λεγόμενων οικολογικών σχημάτων και ευελιξία παρεκκλίσεων στην εφαρμογή τους στις περιπτώσεις που απαιτείται.

Ο Λευτέρης Αυγενάκης έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου ότι ο χρόνος είναι οριακός για την έγκρισή τους, καθώς για την άμεση εφαρμογή τους πρέπει να έχουν προωθηθεί σε όλα τα ενδιάμεσα στάδια και κυρίως από την επόμενη συνεδρίαση της Ολομέλειας του Ευρωκοινοβουλίου, την τελευταία, το πιθανότερο, πριν από τις ευρωεκλογές.

Πιέζει ο χρόνος

Όπως δήλωσε ο Λ. Αυγενάκης, η Ειδική Επιτροπή Γεωργίας ενέκρινε σήμερα τις αλλαγές στα πρότυπα καλών γεωργικών και περιβαλλοντικών συνθηκών (GAEC) που πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Μία από τις κύριες αλλαγές είναι ότι εισάγεται μια γενική διάταξη που επιτρέπει στα κράτη μέλη να χορηγούν προσωρινές και στοχευμένες παρεκκλίσεις από ορισμένες απαιτήσεις όρων σε περίπτωση απρόβλεπτων κλιματικών συνθηκών που εμποδίζουν τους αγρότες να συμμορφωθούν με αυτές. Μία φορά ετησίως, τα κράτη μέλη θα πρέπει να ενημερώνουν την Επιτροπή για τέτοιες παρεκκλίσεις. Την εξέλιξη αυτή ο Έλληνας υπουργός χαρακτήρισε «πολύ σημαντική» σημειώνοντας, ωστόσο στην παρέμβασή του στο Συμβούλιο Υπουργών ότι «αναμένεται και το έγγραφο της Επιτροπής σχετικά με την απλούστευση της εφαρμογής της αρχής της ανωτέρας βίας».

Επιπλέον, εισάγονται ειδικές εξαιρέσεις από ορισμένα πρότυπα GAEC, όπως:

• Για το GAEC 6 σχετικά με την κάλυψη του εδάφους κατά τις ευαίσθητες περιόδους: τα κράτη μέλη θα έχουν μεγαλύτερη ευελιξία να αποφασίσουν ποια εδάφη θα προστατεύσουν και σε ποια εποχή, με βάση τις εθνικές και περιφερειακές ιδιαιτερότητες
• Για το GAEC 7 για την αμειψισπορά: η αμειψισπορά θα παραμείνει η κύρια πρακτική, αλλά τα κράτη μέλη θα μπορούν να χρησιμοποιούν τη διαφοροποίηση των καλλιεργειών ως εναλλακτική. Αυτό είναι λιγότερο απαιτητικό για τους αγρότες, ειδικά σε περιοχές που υπόκεινται σε ξηρασία ή υψηλές βροχοπτώσεις
• Για το GAEC 8: οι αγρότες θα είναι υποχρεωμένοι μόνο να διατηρήσουν τα υπάρχοντα χαρακτηριστικά του τοπίου και στο εξής θα ενθαρρύνονται, σε εθελοντική βάση, να διατηρούν τη γη σε αγρανάπαυση ή να δημιουργούν νέα χαρακτηριστικά τοπίου μέσω οικολογικών συστημάτων, αλλαγή την οποία ο Λευτέρης Αυγενάκης χαρακτήρισε θετική.

Η εγκεκριμένη αναθεώρηση εξαιρεί επίσης τις μικρές εκμεταλλεύσεις έκτασης κάτω των 10 εκταρίων  (100 στρέμματα) από ελέγχους και κυρώσεις που σχετίζονται με τη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις όρων βάσει της ΚΑΠ.

Η συγκεκριμένη ρύθμιση αφορά το 65% των δικαιούχων.

Στην παρέμβασή του στο Συμβούλιο Υπουργών ο ΥπΑΑΤ τόνισε ότι «οι εξαιρέσεις των μικρών εκμεταλλεύσεων από τους ελέγχους και τις κυρώσεις της αιρεσιμότητας προσφέρει μεγάλη ανακούφιση τόσο στις διοικήσεις όσο και στους μικροκαλλιεργητές από την άποψη της μείωσης του περιττού διοικητικού φόρτου».

Επίσης  η Επιτροπή Γεωργίας ενέκρινε οι χώρες της ΕΕ να  μπορούν πλέον να τροποποιούν τα στρατηγικά τους σχέδια για την ΚΓΠ δύο φορές το χρόνο σε μόνιμη βάση, σε αντίθεση με μία φορά, όπως ισχύει σήμερα.

Μεγαλύτερη ταχύτητα

Σε παρέμβασή του κατά τη συνεδρίαση του Συμβουλίου Υπουργών κάλεσε την Επιτροπή να ακολουθήσει την επιβαλλόμενη ταχύτητα και να εγκρίνει τάχιστα τις απαραίτητες τροποποιήσεις στα Στρατηγικά Σχέδια που αφορούν στις αλλαγές στην ΚΑΠ.

Εξέφρασε την ικανοποίησή του για την ευελιξία που προτείνεται στην επικουρικότητα κατά την εφαρμογή των οικολογικών προτύπων (GAEC 5, 6, 7 και 9), καθώς πρέπει να επιδεικνύεται σεβασμός στα ιδιαίτερα περιφερειακά και τοπικά χαρακτηριστικά των κρατών μελών κατά την επιλογή των κατάλληλων πρακτικών για τη συμμόρφωση των γεωργών με τις περιβαλλοντικές υποχρεώσεις.

Παράλληλα χαιρέτισε την απόφαση «για τη σύσταση παρατηρητηρίου τιμών σε όλα τα στάδια της αγροδιατροφικής αλυσίδας. Θα βοηθήσει σημαντικά στον μετριασμό φαινομένων κερδοσκοπίας. Επιπλέον, μπορεί να αποτελέσει τη βάση για μια δικαιότερη κατανομή των κερδών μεταξύ των κρίκων της αλυσίδας, ωφελώντας τον πρωτογενή τομέα που παραδοσιακά βρίσκεται σε δυσμενέστερη θέση.

Ομοίως, αναμένουμε με εποικοδομητική διάθεση τις προτάσεις βελτίωσης της Οδηγίας για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, τις στοχευμένες τροποποιήσεις των διατάξεων της ΚΟΑ για τις συμβάσεις των Οργανώσεων Παραγωγών, καθώς και τις οδηγίες για την απλούστευση του συστήματος AMS».

Η Ελλάδα επιμένει στις 19 προτάσεις της για την ΚΑΠ

Κλείνοντας την παρέμβασή του στο Συμβούλιο Υπουργών ο Λευτέρης Αυγενάκης, ο Λ. Αυγενάκης υπογράμμισε πως δεν θα πρέπει οι Ευρωεκλογές να αποτελέσουν εμπόδιο ως προς την υλοποίηση των αλλαγών της ΚΑΠ.

«Σε κάθε περίπτωση υποστηρίζουμε και την πρόθεση της Προεδρίας να εκκινήσει βαθύτερες συζητήσεις σχετικά με τους μηχανισμούς διαχείρισης κρίσεων και με τα θέματα εμπορίου που σχετίζονται με τη γεωργία. Το δίχτυ ασφαλείας της ΚΑΠ πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο ευρύτερων συζητήσεων με σκοπό την ολιστική προσέγγιση σε επίπεδο δράσεων και χρηματοδότησης, καθώς το γεωργικό αποθεματικό δεν επαρκεί. Από την άλλη πλευρά, οι εμπορικές μας σχέσεις πρέπει να είναι ισορροπημένες από την άποψη των ίσων όρων ανταγωνισμού.

Δεν αρκεί, όμως, αυτή η διόρθωση. Είναι εξαιρετικά μικρή μπροστά στον όγκο των θεμάτων που πρέπει να διορθωθούν στην τρέχουσα ΚΑΠ. Θυμίζω ότι εμείς, η χώρα μας επιμένουμε και στις άλλες (στις 19) βελτιώσεις, που πρέπει να κάνουμε γνωρίζοντας τα στενά χρονικά περιθώρια λόγω Ευρωεκλογών. 

Είναι αναγκαίο να εξετάσουμε την δυνατότητα μεταφοράς χρημάτων από πυλώνα σε πυλώνα και από έτος σε έτος, προκειμένου να ενισχύσουμε την απορροφητικότητα των πόρων. Κι επαναλαμβάνουμε τη θέση μας να δοθεί δυνατότητα σε κάθε κράτος-μέλος να μπορεί να διαθέτει, εφόσον το επιθυμεί, το 2% από την ΚΑΠ για την αντιμετώπιση επιπτώσεων από την κλιματική κρίση. Παρακαλώ πολύ την Επιτροπή να το εξετάσει».